خشم خود را چگونه بروز دهیم؟
تا حالا دقت کردین در یک موقعیت یکسان افراد به شکل های متفاوتی خشم خودشون رو بروز میدن، مثلا یک خانواده چهارنفره را در نظر بگیرید که دو فرزند دارند، ممکن است بچه ها به دلیل انجام ندادن به موقع تکالیف مدرسه توسط یکی از والدین تنبیه شوند و از تماشای برنامه مورد علاقه خود محروم شوند، در این شرایط بچه ها در حال تجربه ناکامی هستند و خشمگین و عصبانی میشوند اما شیوه ی بروز خشم آنها نیز متفاوت است یکی از آنها شروع می کند به داد و بیداد کردن، فحش دادن، پرتاب کردن وسیله و حتی ممکن است به خواهر یا برادر خود توهین کند و اورا مقصر بداند و سرزنش کند و فرزند دیگر رفتاری غیراز این ها بروز میدهد مثلا شروع می کند به لجبازی کردن، قهر میکند، نیش و کنایه میزند شاید هم سکوت کند و چیزی نگوید.
ما در این مقاله سعی داریم در رابطه با شیوه های مختلف بروز خشم در افراد صحبت کنیم پس با ما همراه باشید.
شیوه بروز خشم
هر انسانی به تناسب موقعیتی که در آن قرار گرفته، خشم خود را بالا و پایین میکند و به نحوی بروز میدهد مثلا شخصی که در محل کار خشمگین میشود، خشم خود را متفاوت از زمانی بروز می دهد که در خانه بروز میدهد، ممکن است در خانه داد و فریاد راه بیندازد اما در محل کار سکوت کند یا فقط نیش و کنایه بزند.
زمانی که ما بتوانیم به نحوه ی بروز خشم خود آگاه شویم، به راحتی میتوانیم خشم خود را مدیریت کنیم و به خود و دیگران آسیبی وارد نکنیم و آگاهانه تر برخورد کنیم.
اما بریم سراغ نحوه ی بروز خشم….
4 مدل روش بروز خشم داریم که به طور کامل هر کدام را تعریف میکنیم.
روش قاطعانه
اگر از این روش برای بروز خشم خود استفاده کنیم میزان رضایتمندی و خشنودی ما بالا می رود همچنین اعتبار و محبوبیت ما نزد دیگران هم افزایش پیدا میکند.روش قاطعانه یک نوع مهارت است که هر انسانی باید بر آن مسلط شود چون هیچکدام از ما آدم های قاطعی نیستیم و با یادگیری و تکرار و تمرین این روش میتوانیم بر آن مسلط باشیم.
در این روش زمانی که خشم خود را بروز می دهیم نه به خود و نه به دیگران آسیب نمی زنیم و به نحوی برخورد میکنیم که عامل بازدارنده و ناکام کننده کم شود، یعنی ما از بیان کردن احساسات خود به صورت منطقی و احساسی هیچ ترسی نداشته باشیم و طرف مقابل هم حس بد تجربه نکند و اگر لازم بود عذرخواهی و جبران کند.
پس ما میتوانیم با یادیگیری این مهارت، احساسات و خشم خود را به صورت مودبانه، منصفانه و قاطعانه بیان کنیم که نه خودمان آسیبی ببینیم و نه شخص مقابل آسیب ببیند.
روش پرخاشگرانه
در این روش ما 2 نوع رفتار پرخاشگرانه داریم
پرخاشگرانه جسمی: ممکنه چیزی را پرتاب کنیم، مشت ولگد بزنیم و شخص مقابل را مورد ضرب و شتم قرار دهیم.
پرخاشگرانه روحی: از الفاظ نامناسب و توهین آمیز استفاده میکنیم، فحش میدیم، مسخره میکنیم، بی احترامی میکنیم و ارزش های طرف مقابل را زیر سوال میبریم، تحقیر میکنیم و رفتارها و اشتباهات قبلی اش را یادآوری میکنیم.
برای همه ما پیش آمده که اگر از دست فرزند خود عصبی بودیم یکی از این رفتارها رو از خودمون بروز دادیم، مثلا زمانی را در نظر بگیرید که کودک لجبازی میکند و ما اورا تهدید میکنیم که دیگه دوستت ندارم. یا من دیگه مامانت نیستم.
بدتر از همه اینها زمانی است که ما دچار جابجایی میشیم. حالا جابجایی یعنی چی؟
زمانی که ما از دست کس دیگری عصبی بودیم اما خشم خود را سر شخص دیگری خالی میکنیم و معمولا هم خشم های انباشته شده خود را سر افراد امن زندگی مان که مطمئنیم خیلی دوستمان دارند خالی میکنیم و این پرخاشگرانه ترین مدل رفتاری است.
رفتار منفعلانه
اگر ما رفتار منفعلانه را از خود بروز دهیم رفتارهایی که نسبت به طرف مقابل بروز میدهیم شامل لجبازی کردن، قهر کردن، سکوت کردن، زیرآب زنی، نیش و کنایه و سکوت کردن است و رفتارهایی که نسبت به خود بروز می دهیم عبارتند از احساس گناه درونی، خود گویی منفی و نشخوار ذهنی.
این نوع رفتار به مراتب از رفتار پرخاشگرانه بدتر است چون:
- اعتراض ظاهری نداریم و طرف مقابل نسبت به رفتاری که کرده آگاه نشده و ممکن است دوباره تکرار کند و ما هرروز خشمگین تر می شویم.
- خشم ها روی هم انباشته میشوند و مثل کوه آتش فشان زمانی فوران میکنند که از دایره کنترل ما خارج شده، و این انفجار بزرگ کانون آنچه برای ما مهم است را تحت تاثیر قرار می دهد و ممکنه این کانون خانواده، تربیتی، شغلی یا اقتصادی باشد
- زمانی خشم بروز پیدا میکند که طرف مقابل حواسش نیست و در یک وضعیت ضعیف و عمیق قرار گرفته و روحیه خود را از دست می دهد و آسیب میبیند و این نهایت ناجوانمردی است.
رفتار فریبکارانه
شنیدین میگن طرف از پشت خنجر زد، این دقیقا مصداق رفتار فریبکارانه است.
اگر از این روش برای بروز خشم خود استفاده کنیم جلوی شخص مقابل فیلم بازی میکنیم و در موقعیت و شرایطی به او آسیب میزنیم که اصلا متوجه نیست.
تفاوت رفتار منفعلانه و فریبکارانه در این است که در رفتار منفعلانه شخص میداند از چه کسی ضربه خورده است اما در رفتار فریبکارانه طرف مقابل اصلا متوجه نمیشود از کجا خورده.
سوالاتی که باید بپرسیم
تا اینجا با انواع شیوه های بروز خشم آشنا شدیم و الان وقت آن رسیده تا به این آگاهی برسیم که ما در اکثر مواقع خشم خود را به کدام شیوه بروز میدهیم برای این کار نیاز داریم به زمانی که آرامش و تعادل شناختی داریم و در محیطی آرام هستیم تا بتوانیم با حضور ذهن بالا به سوالات زیر جواب دهیم:
- در طول یک هفته ی گذشته خشم خود را به کدام یک از این شیوه ها بروز داده اید؟
- آیا در طول این یک هفته در بروز خشم خود دچار جابجایی هم شدید؟
- مدل و روش بروز خشم شما عموما چه روشی است؟
جمع بندی
در این مقاله سعی شد شیوه های بروز خشم را بیان کنیم و راه هایی ارائه دهیم تا بتوانیم با شیوه غالب بروز خشم خود آشنا شویم تا بتوانیم در مدیریت خشم خود موفق تر عمل کنیم.
دیدگاهتان را بنویسید